Waarom afvallen bij stress
Afvallen,  Hormoonbalans

Waarom afvallen bij stress

Stress is een van de meest voorkomende oorzaken van gewichtsverlies. Hoewel het niet ongebruikelijk is om een paar kilo af te vallen tijdens periodes van stress, kan aanhoudende stress leiden tot ernstiger gewichtsverlies en gezondheidsproblemen. In dit artikel bespreken we waarom afvallen bij stress zo vaak voorkomt en wat je eraan kunt doen.

Table of Contents

Wat is stress?


Voordat we dieper ingaan op het verband tussen stress en gewichtsverlies, is het belangrijk om te begrijpen wat stress precies is. Stress is een reactie van ons lichaam op een bedreigende of uitdagende situatie. Ons lichaam maakt in zo’n situatie hormonen aan, zoals adrenaline en cortisol, die ons helpen om te vechten of te vluchten.

Hoe kan stress leiden tot gewichtsverlies?

Stress kan leiden tot gewichtsverlies op verschillende manieren. Een van de meest voor de hand liggende manieren is dat stress de eetlust kan verminderen. Mensen die gestrest zijn, hebben vaak minder zin om te eten en hebben mogelijk zelfs een afkeer van voedsel. Dit kan leiden tot een tekort aan calorieën en uiteindelijk tot gewichtsverlies.

Stress en Gewichtsverlies oftewel waarom afvallen bij stress

Waarom afvallen bij stress? Wanneer je onder stress staat, geeft je lichaam het hormoon cortisol vrij, ook wel het ‘stresshormoon’ genoemd. Dit hormoon helpt je lichaam om te gaan met stress door de bloedsuikerspiegel te verhogen en de stofwisseling te versnellen. Dit kan op korte termijn leiden tot gewichtsverlies. Echter, wanneer de stress aanhoudt, kan het cortisolniveau constant hoog blijven, waardoor het lichaam de neiging heeft om vet op te slaan. Hierdoor kan langdurige stress uiteindelijk leiden tot gewichtstoename.

Cortisol 

Cortisol is een belangrijk hormoon dat wordt geproduceerd door de bijnieren. Het wordt vaak het “stresshormoon” genoemd omdat het wordt vrijgegeven in reactie op stress en gevaarlijke situaties. Het speelt een belangrijke rol bij het reguleren van het metabolisme, het immuunsysteem en het beheersen van de reactie op stress.

Wat zijn de gevolgen van te veel cortisol?

Te veel cortisol kan leiden tot verschillende negatieve gezondheidseffecten, waaronder:

  • Gewichtstoename en verhoogde eetlust
  • Verhoogde bloeddruk en hartslag
  • Verminderde immuunfunctie en verhoogd risico op infecties
  • Verhoogde bloedsuikerspiegel en diabetes
  • Verminderde botdichtheid en verhoogd risico op osteoporose
  • Verminderde spiermassa en kracht


Wat zijn de gevolgen van te weinig cortisol?

Te weinig cortisol kan ook negatieve gezondheidseffecten hebben, waaronder:

  • Vermoeidheid en zwakte
  • Gewichtsverlies en verminderde eetlust
  • Lage bloeddruk
  • Hoge niveaus van ontsteking en infecties
  • Verhoogde gevoeligheid voor stress en angst

Hoe kan je het cortisolniveau op een natuurlijke manier reguleren?

Er zijn verschillende manieren om het cortisolniveau op een natuurlijke manier te reguleren, waaronder:

  • Voldoende slaap krijgen
  • Reguliere lichaamsbeweging
  • Ontspanningstechnieken zoals meditatie en yoga
  • Gezonde voeding, met name het vermijden van suiker en bewerkte voedingsmiddelen
  • Sociale steun en verbinding

Eetgedrag en stress

Naast het feit dat cortisol ons lichaam aanzet om vet op te slaan, kan stress ook invloed hebben op ons eetgedrag. Veel mensen hebben de neiging om te gaan eten als ze gestrest zijn. Dit komt doordat ons lichaam in reactie op stress een signaal afgeeft dat we voedingsstoffen nodig hebben om te kunnen vechten of vluchten. Hierdoor hebben we vaak meer zin in koolhydraatrijke en vetrijke voedingsmiddelen, zoals chips en chocolade.

Slaaptekort en gewichtsverlies

Een ander effect van stress op ons gewicht is slaaptekort. Stress kan ervoor zorgen dat we moeilijker in slaap vallen en/of dat we ‘s nachts wakker worden. Dit kan leiden tot slaaptekort, wat weer invloed heeft op ons eetgedrag. Mensen die te weinig slapen hebben namelijk vaak meer trek in ongezond voedsel en minder in gezonde voeding. Dit komt doordat slaaptekort invloed heeft op de hormonen die ons hongergevoel reguleren.

Beweging en stress

Beweging kan een belangrijke rol spelen bij het verminderen van stress. Veel mensen gaan echter juist minder bewegen als ze gestrest zijn. Dit kan ervoor zorgen dat ons lichaam minder calorieën verbrandt, waardoor we aankomen in gewicht. En sommige gaan juist meer bewegen als ze gestrest zijn en verbranden daardoor meer calorieën dan ze naar binnen krijgen, dit zorgt weer voor gewichtsverlies. 

Afvallen bij stress: wat kun je doen?

Als je merkt dat stress invloed heeft op je gewicht, zijn er verschillende dingen die je kunt doen. Hieronder geven we een aantal tips:

1. Zorg voor voldoende slaap

Probeer ervoor te zorgen dat je voldoende slaap krijgt. Dit kan helpen om je hormonen in balans

te houden en je hongergevoel te reguleren. Een goede nachtrust kan er bovendien voor zorgen dat je overdag meer energie hebt, waardoor je ook meer zin hebt om te bewegen.

2. Eet gezond en gevarieerd

Probeer gezond en gevarieerd te eten. Dit kan helpen om te voorkomen dat je gaat snacken als je gestrest bent. Eet voldoende groente, fruit, volkorenproducten en eiwitten, en vermijd zoveel mogelijk suikerrijke en vette voedingsmiddelen.

3. Bewegen

Sporten/bewegen kan helpen om stress te verminderen en je humeur te verbeteren. Probeer daarom regelmatig te bewegen, bijvoorbeeld door te wandelen, te fietsen of te zwemmen. Kies een activiteit die je leuk vindt en die bij je past, zodat je het ook op de lange termijn vol kunt houden.

4. Zoek ontspanning

Zoek ontspanning in activiteiten die je leuk vindt, zoals lezen, tekenen, tuinieren of mediteren. Door regelmatig ontspanning te zoeken, kun je je stressniveau verlagen en beter omgaan met stressvolle situaties.

5. Praat erover

Praat met vrienden, familie of een professional als je merkt dat stress invloed heeft op je gewicht en je gezondheid. Samen kun je kijken naar manieren om stress te verminderen en je gezondheid te verbeteren.

Veelgestelde vragen

  1. Is stress de enige oorzaak van gewichtsverlies? Nee, gewichtsverlies kan verschillende oorzaken hebben, zoals een calorieën tekort, of bepaalde medicatie etc.

  2. Kan stress ook leiden tot gewichtstoename? Ja, stress kan ook leiden tot gewichtstoename, bijvoorbeeld doordat we meer gaan eten als we gestrest zijn.
  3. Is het verstandig om te gaan sporten als je gestrest bent? Ja, sporten kan helpen om stress te verminderen en je humeur te verbeteren. Kies een activiteit die je leuk vindt en die bij je past. Let op dat je bij krachttraining in tijden van stress niet langer traint dan een uur om te hoge cortisol levels te voorkomen.

  4. Wat is het beste dieet bij stress? Er bestaat geen specifiek dieet dat het beste is bij stress. Het is vooral belangrijk om gezond en gevarieerd te eten, en te vermijden dat je gaat snacken als je gestrest bent.

  5. Wanneer is het verstandig om hulp te zoeken bij stress? Als je merkt dat stress invloed heeft op je dagelijks leven en je gezondheid, kan het verstandig zijn om hulp te zoeken bij een professional. Dit kan bijvoorbeeld een huisarts, psycholoog of diëtist zijn. Samen kun je kijken naar manieren om stress te verminderen en je gezondheid te verbeteren.

  6. Helpt slapen bij afvallen? Een goede nachtrust kan helpen bij afvallen, omdat slaaptekort invloed kan hebben op ons eetgedrag en onze stofwisseling. Zorg daarom voor voldoende slaap en probeer een regelmatig slaapritme aan te houden.

  7. Kan ik afvallen door alleen gezonder te eten en niet te sporten? Ja, het is mogelijk om af te vallen door alleen gezonder te eten en niet te sporten. Echter kan sporten wel helpen om meer calorieën te verbranden en je spieren te versterken, wat bij kan dragen aan een gezonder gewicht en een gezonder lichaam.

  8. Kan stress leiden tot eetbuien? Ja, stress kan leiden tot eetbuien, omdat we dan vaak grijpen naar ongezonde voedingsmiddelen als comfortfood. Het is daarom belangrijk om te zoeken naar manieren om stress te verminderen en gezonde alternatieven te vinden voor comfortfood.

(Online) Fitness coach

Heb jij hulp nodig bij het afvallen, aankomen of op gewicht blijven? Of ben je op zoek naar een gezond voedingspatroon in tijden van stress? Misschien is (online) coaching dan iets voor jou. Samen kijken we naar jouw persoonlijke situatie en doel en maken we een plan op maat om je verder te helpen. 

sporten tijdens menstruatie