Waarom afvallen zo moeilijk is en hoe je dit kunt veranderen

Soms lijkt afvallen op een eindeloze achtbaan. En dan doelen we meer over de up’s and down’s dan het plezier ervan. Je begon vol goede moed aan je dieet, maar na een maand lijkt de weegschaal nog net zo vastberaden als jouw love handles. Waarom is het afvallen zo moeilijk en waarom lukt het afvallen nou niet? Blijf vooral doorzetten en ga op zoek naar wat er misgaat. Want als je volhoudt, zal uiteindelijk alles op zijn plek vallen en zal ook je missie slagen. In dit artikel zal ik uitgebreid bespreken waarom afvallen zo moeilijk is door de mogelijke redenen te bespreken waarom afvallen niet lukt. Ik hoop dat dit artikel je inzicht geeft in waarom afvallen niet lukt, waardoor het afvallen moeilijk is en wat er mogelijk misgaat, zodat jij alsnog verder kunt gaan met het behalen van jouw doel! 

De gouden regel om af te vallen

Om af te vallen moet je minder eten dan je verbruikt, dit noemen we een calorieën tekort. Met een calorieën tekort kun je dus afvallen. Het is eigenlijk heel simpel en toch lijkt het een eeuwen oud probleem en blijven we verschillende soorten diëten verzinnen en uitproberen.

1. Waarom afvallen niet lukt: calorieën tekort 

Om gewicht te verliezen moet je in een calorieën tekort zitten. Het is namelijk onmogelijk om niet af te vallen wanneer je wel in een calorieën tekort zit. Wanneer je gewicht wilt blijven verliezen moet je dit ook langer vol houden. Wellicht gaat het dus mis in het creëren van een calorieën tekort of in het blijven van een calorieën tekort.

Hoe weet je of je in een calorieën te kort zit?

1. Het gewicht zakt op de weegschaal
2. Je centimes nemen af
3. Je kleding gaat losser zitten
4. Je shape veranderd 
5. Je kunt minder energie ervaren
6. Je denkt meer en vaker aan eten
7. Je hebt meer trek 

Wanneer je geen veranderingen ziet of ervaart zowel lichamelijk als in je gemoedstoestand dan is het waarschijnlijk dat je niet in een calorieën tekort zit.

Wat zijn de redenen waarom je mogelijk niet in een calorieën tekort zit

Het is helemaal niet gek dat je het soms hier en daar helemaal mis hebt wat betreft je calorieën inname. Dit kan o.a. komen door onbewuste eetgewoontes; je eet meer dan je doorhebt (hier en daar een hapje, suikerhoudende dranken, aflikken van lepels, dropjes die je in de auto had liggen waarvan je automatische een handje op at tijdens het rijden (dit soort dingen gebeuren vaker dan je denkt). Of denk aan verborgen calorieën; bepaalde voedingsmiddelen zijn hoger in calorieën dan je had ingeschat. Het kan ook zijn dat je je energieverbruik overschat; je verbruikt minder dan je denkt. En als laatste; vochtretentie. Doordat je vocht vasthoudt wordt vetverlies gemaskeerd.

2.Waarom afvallen niet lukt: calorieën tekort blijven

Het creëren van een langdurig calorietekort is belangrijk om daadwerkelijk gewicht te kunnen verliezen en dit ook wekelijks te kunnen zien. Het volhouden van een calorieën tekort is vaak een uitdaging voor velen. Je kan bijvoorbeeld de hele week goed je best doen en weinig eten (in een calorieën tekort leven) en dit tekort weer aanvullen met de extra calorieën die je in het weekend consumeert waardoor je gewicht stil blijft staan. Dus wanneer je gewicht wilt verliezen zou je ook in het weekend bewuste keuzes moeten maken zodat je in een calorieën tekort blijft.

Ook is het belangrijk dat je voedingskeuzes je in staat moeten stellen om het toegewezen voedingspatroon vol te kunnen houden. Als je bijvoorbeeld koolhydraten nodig hebt om je energiek te voelen, dan is de kans groot dat je terugvalt wanneer je ze volledig vermijdt.

Een gevolg van het calorietekort is dat je minder keuzevrijheid hebt wat betreft voedsel. Om te kunnen zakken in lichaamsvet, zul je bepaalde voedingsmiddelen moeten vermijden of er slechts een kleine hoeveelheid van moeten eten. Dit betekent dat je bewerkte voedingsmiddelen moet inruilen voor minder bewerkte opties en dat je mogelijk grotere maaltijden eet in plaats van meerdere kleine zodat je meer verzadigd voelt over de dag. 

Het vinden van de juiste balans tussen voedzaam, verzadiging en voldoening is soms een uitdaging en tegelijkertijd ook de reden waarom veel mensen een dieet niet vol houden voor langere tijd. Daarom is het altijd verstandig om een goed en passend plan voor jezelf te maken (of te laten maken door een professional) zodat je een calorieën tekort langer kan volhouden om daadwerkelijk gewicht te kunnen verliezen. 

3. Waarom afvallen niet lukt: Het lichaam werkt niet mee

Ons lichaam heeft een soort van thermostaat die ons eetgedrag beïnvloedt. Wanneer je gewicht verliest, gebeurt er namelijk nog veel meer…

Je stofwisseling vertraagt en je verbruikt minder energie, zelfs bij dezelfde activiteiten. Het tikken van je vingers en het wiebelen van je voeten neemt af waardoor je in rust minder verbrand als normaal en je hongergevoel neemt toe. Je bent gefixeerd op voedsel en je hebt minder energie om te besteden. Voor elke kilogram die je verliest, daalt je verbruik met ongeveer 50 kcal.

En wist je dat vetvrije massa ook een grote rol speelt in gewichtsbehoud? Als je vetvrije massa verliest, wilt je lichaam terug naar je oude staat en dat maakt de drang om te eten alleen maar groter.(1)  Dat verklaart ook waarom mensen na het volgen van een dieet, meer eten en zwaarder worden. Je lichaam slaat sneller vet op dan dat je je vetvrije massa terugwint. En alsof dat nog niet genoeg is, heeft ons lichaam sensoren in de botten die het lichaamsgewicht in de gaten houden.(2) Door gewichtsverlies neemt de druk af en dus ook onze eetlust.

Afslanken is biologisch gezien inderdaad een grote uitdaging, omdat ons lichaam is geprogrammeerd om vet te behouden als een soort beschermingsmechanisme. Maar laat je niet ontmoedigen! Eet voldoende eiwitten en voeg krachttraining toe aan je routine om verlies van vetvrije massa te voorkomen. Samen met wat wilskracht en doorzettingsvermogen kun je jouw lichaam toch doen afvallen.

4. Waarom afvallen niet lukt: Je spiermassa neemt toe

Wanneer je begint met sporten en een goed voedingspatroon volgt kan het zijn dat je weegschaal in eerste instantie niet veel verandering laat zien. Spieren reageren namelijk supersnel op elke trainingsvorm, waardoor je niet alleen spiermassa opbouwt, maar ook vetmassa verliest. Het enige nadeel is dat je hierdoor inderdaad niet direct kilo’s verliest op de weegschaal. Maar, zit betekend niet dat je geen vetverlies hebt. Als je een weegschaal hebt die ook je vetpercentage meet (of d.m.v.een huidplooimeting), zul je zien dat je vetmassa daalt en je spiermassa toeneemt. Bovendien zul je merken dat je kleding beter past en dat is natuurlijk ook heel belangrijk.

Laat je hierdoor niet ontmoedigen, meer spiermassa zorgt namelijk ook voor een hogere verbranding in rust. Dit werkt op lange termijn in jouw voordeel tijdens het verliezen process. 

5. Waarom afvallen niet lukt: wilskracht en leefstijlfactoren

Om af te vallen is duurzame motivatie nodig. Helaas zal je niet altijd helemaal gemotiveerd voelen en dan is het belangrijk dat je nieuwe gewoontes hebt gecreëerd waar je op kan terug vallen doormiddel van je wilskracht. Het hebben van voldoende wilskracht is cruciaal en factoren zoals slaaptekort, stress, multitasken en te weinig beweging hebben een negatieve invloed op die wilskracht. Daarom zijn lijfstijlfactoren belangrijk om in de gaten te houden. 

Als je bijvoorbeeld regelmatig vermoeid wakker wordt, overdag behoefte hebt aan dutjes of regelmatig wegdoezelt, dan is dit een indicatie van een slaaptekort. Het is hier dan belangrijk om je slaapkwaliteit te verbeteren zodat dit uiteindelijk niet zijn tol hoeft te eisen van je wilskracht. Hierdoor zul je uiteindelijk beter aan je doelen kunnen houden.